Александр Жирков: Олохтоох аы-л оорор дьону йн хаааытааар да крх тустаах
Александр Жирков: Олохтоох аы-л оорор дьону йн хаааытааар да крх тустаах
Бу кннэргэ Александр Жирков Мээ Хаалас улууугар бааынай хааайыстыбаларга сылдьан сайыы лэни-хамнаы билистэ.
Мустубут дьоо туаайан дьокутаат рспблкэ тыатын хааайыстыбатын бастытан басты лэиттэрин ситииилэрин, лэлээбит кэмнэрин дьоо тиийимтиэ тылынан кылгастык сырдатта. Павел Шарин, Михаил Готовцев, Владимир Михайлов курдук дьон ситиспит ситииилэрэ урукку да ттгэр суоа, инникитин дааны кинилэр лэлээбиттэрин курдук лэни ким да ситиэ суоа, диэтэ Александр Николаевич. Бу ситиии с иитиитин уук хоту сиргэ кии аймахтан ордук ыраах тириэрдэн олохсуппут саха омук атын норуоттарга йэлээх холобура буолан хаан да умнуллуо суоа.
Доллу нэилиэгэр Мээ Хаалас улууун с иитиитинэн уонна сир ооруутунан дьарыктанар Тумул тыа хааайыстыбатын оорон тааарар кэпэрэтиибэ рспблкээ биир басты, тааарыылаах лэлээх тэрилтэ аатын отучча сыл устата ыыктыбакка лэлээн-хамсаан кэллэ. Нэилиэк т туттарыыга улуус рднэн саамай рдк 540 туонна былааннаах. Билии туругунан бигэргэммит былаан аара туолар туруктаах иэр. Хомус сайылык ньирэй крччлэрэ биирдии ньирэй ыйааынын кэ ортотунан биирдии киилэ, киилэттэн ордук эбэн иэллэр.
Биллэрин курдук, ааспыт сылтан ыла тыа лэтигэр км тыырыллар харчы рспблкэттэн улуустарга быаччы тиэрдиллэр, улуустар ол б ханнык хайысхаа туаналларын бэйэлэрэ быаарар буолбуттара. Мээ Хаалас улууун салалталара, лэ тэрилтэлэрин кытта сбэлээн, сгэ крллэр км харчыны т туттарыы тлбргэр ыытарга быаарыммыттара. Билигин мээлэргэ кыыы уонна сайыы т сыанатын орто кээмэйэ 100 солк. кэриэ буолан турар. Онон с иитиитинэн дьарыктанааччыларга барыларыгар дааны хас биирдии киилэ ыаммыт т энчитэ суох туттарыллан иэрэ, тлнр тыын суолталанна. Маныаха Мээ Хаалас хааайыстыбалара бары дааны быйылгы тэриллибит т былаанын (дьиинэн квотатын) аара толорон иэллэр. Хайыы йэ бгн т туттарыыга былаанын толорбут, аара тспт хааайыстыбалар баар буоллулар. Онон, Мээ Хаалас улууун салалтата, атын дааны улуустар ккэ быйыл крллбт рспблкэ квотатын улаатыннарарга олохтоохтук модьуйсаллар.
Сатай тлбэтин соуруу сирдэригэр инньэ 90-с сыллар бтлэриттэн саалаан Мария уонна Григорий Эм дьиэ кэргэнэ трттээбит хас да хааайыстыбата сыллата Дьокуускай олохтоохторун, атын да атыылаааччылары олохтоох оуруот аынан хааччыйар.
Билэргит курдук, былырыын балаан ыйын бттэ кимнэээ билиэ диэри биллэ илик дьон киксэриитинэн Григорий Эм хааайыстыба ннэрбит оуруотун аын снньнэн куорат олохтоохторо туох да клэ, ханнык да тлбрэ суох икки кн быа биэс ссчэкэ массыынанан кэлэн хоро таспыттара. Иэдэээ тбэспит хааайыстыба Сатай сэлиэнньэтин да салалтатыгар, туааннаах уорганнарга да кэмигэр эппэккэ, сбэккэ, биллэрбэккэ хаалбыта.
Салгыы, тыа хааайыстыбатын министиэристибэтин салалтатын кытта хааайыстыбаларга крллэр субсидиялар тлбрдэрин кэмигэр тириэрдии болдьохторун чопчулааын, кирэдьииттэри сабыы, нн батарыы о.д.а. соруктарга сбэлэии буолла.
Крсн тмктргэр Александр Николаевич Олохтоох бородууксуйаны элбэтии туунан Саха рспблэтин Ил Дархана ааспыт сыл кулун тутарыгар тааарбыт Ыйааа туох-ханнык иннинэ рспблкэ Бырабыыталыстыбатын ттттэн халбаа суох тутууллуохтааын эттэ. Ыйаах чэрчитинэн бииги бэйэбит оорор аспытын-лбтн дэлэтэр, ол инниттэн олохтоох хааайыстыбалары, биирдиилээн дьоо тиийэ йр, кмлр соруктаахпыт. п-харчы кырыымчыгар сигэнэ-сигэнэ ити лэттэн куотуна сатыыр буоллахпытына, тр-наар нйхпт суоа. Кырыымчык кэмнэр бгнэн бтхтэрэ суоа, тастан киирэр аска-лгэ рспблкэ бн кутуох кэриэтин олохтоох аы-л оорооччулары йн, кмл хаааытааар да крх тустаах, диэтэ. Маныаха б-харчыны туруорсарга, олохтоох хааайыстыбаларга иэи-к сабарга бырабыыталыстыба лэтин ситэтэ суоунан ааттаата.
Ил Тмэн пресс-сулууспата